วิธีเอาชีวิตรอดจากแผ่นดินไหว เมื่อเหตุการณ์เกิดขึ้นแบบไม่ทันตั้งตัว

    แผ่นดินไหวเป็นภัยธรรมชาติที่สามารถเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ โดยไม่สามารถคาดการณ์ได้ล่วงหน้า แม้ว่าในประเทศไทยจะไม่ใช่ประเทศที่อยู่ในแนวรอยเลื่อนแผ่นดินไหวที่รุนแรงที่สุด แต่ก็มีหลายพื้นที่ที่เคยได้รับผลกระทบจากแผ่นดินไหว เช่น จังหวัดเชียงราย แม่ฮ่องสอน และตาก การเตรียมตัวรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับข้อมูลที่จำเป็นและวิธีเอาชีวิตรอดจากแผ่นดินไหวในทุกสถานการณ์ เพื่อให้คุณและครอบครัวปลอดภัยมากที่สุด

 

แผ่นดินไหวคืออะไร และเกิดขึ้นได้อย่างไร

    แผ่นดินไหว (Earthquake) คือ การสั่นสะเทือนของพื้นผิวโลกที่เกิดจากการปล่อยพลังงานสะสมภายในแผ่นเปลือกโลก ซึ่งมักเกิดขึ้นจากการเคลื่อนตัวหรือการชนกันของแผ่นเปลือกโลกตามแนวรอยเลื่อน พลังงานที่ถูกปล่อยออกมาอย่างรวดเร็วนี้จะแผ่กระจายออกเป็นคลื่น ทำให้พื้นดินสั่นไหวในช่วงเวลาสั้น ๆ แต่สามารถสร้างความเสียหายได้มหาศาล บางกรณีอาจทำให้สิ่งปลูกสร้างขนาดใหญ่ เช่น ตึกสูง อาคาร หรือสะพานถล่มลงมา และยังอาจก่อให้เกิดคลื่นสึนามิในพื้นที่ใกล้ทะเลได้อีกด้วย

วิธีเอาชีวิตรอดจากแผ่นดินไหวในสถานการณ์ต่างๆ

แผ่นดินไหวขณะอยู่ในอาคาร

• หลบใต้โต๊ะหรือเฟอร์นิเจอร์แข็งแรง: หากคุณอยู่ภายในอาคาร ควรหาจุดที่ปลอดภัยทันที เช่น ใต้โต๊ะไม้ โต๊ะทำงาน หรือเฟอร์นิเจอร์ที่สามารถรับน้ำหนักสิ่งของที่อาจหล่นใส่ได้ การหลบใต้โต๊ะจะช่วยป้องกันศีรษะและลำตัวจากการถูกวัตถุตกใส่

• อยู่ให้ห่างจากหน้าต่าง ตู้ และของแขวน: กระจกหน้าต่างสามารถแตกและปลิวเป็นเศษได้เมื่อเกิดแรงสั่นสะเทือนรุนแรง ตู้หรือชั้นวางของที่ไม่ได้ยึดแน่นกับผนังอาจล้มทับผู้ที่อยู่ใกล้ ควรอยู่ให้ห่างจากสิ่งเหล่านี้ให้มากที่สุด

• อย่าวิ่งออกนอกอาคารในทันที: คนส่วนใหญ่มักตื่นตกใจและพยายามวิ่งออกนอกอาคารทันที ซึ่งเสี่ยงต่อการถูกวัสดุหล่นใส่จากด้านบน เช่น กระเบื้องหลังคา ป้าย หรือเศษอิฐปูน ควรรอให้การสั่นสะเทือนเบาลงก่อน จึงค่อยอพยพออกไปอย่างระมัดระวัง

 

แผ่นดินไหวขณะอยู่กลางแจ้ง

• ออกห่างจากอาคาร ต้นไม้ เสาไฟฟ้า หรือป้ายโฆษณา: สิ่งก่อสร้างภายนอกเหล่านี้มีโอกาสล้ม หรือชิ้นส่วนหล่นลงมาระหว่างเกิดแผ่นดินไหว ควรรีบเคลื่อนย้ายตัวเองไปยังที่โล่งโดยเร็วที่สุด

• อยู่ในที่โล่งแจ้งจนกว่าการสั่นไหวจะหยุดลง: ไม่ควรรีบเข้าไปในอาคารหรือเข้าใกล้โครงสร้างใด ๆ จนกว่าจะแน่ใจว่าปลอดภัยและไม่มีแรงสั่นไหวซ้ำ (Aftershock)

 

แผ่นดินไหวขณะอยู่ในรถยนต์

• จอดรถในที่ปลอดภัย: หลีกเลี่ยงการจอดใต้สะพานลอยหรืออุโมงค์ หรือบริเวณที่มีต้นไม้หรือเสาไฟฟ้าขนาดใหญ่ เพราะอาจล้มลงมาทับได้

• อยู่ในรถ รัดเข็มขัดนิรภัย และเปิดวิทยุฟังข่าวสาร: การอยู่ในรถในขณะที่เกิดแผ่นดินไหวถือว่าค่อนข้างปลอดภัยกว่าการออกจากรถ ควรรัดเข็มขัดนิรภัยเพื่อป้องกันการกระแทก และใช้วิทยุหรือมือถือเพื่อติดตามสถานการณ์ข่าวสารอย่างใกล้ชิด

 

แผ่นดินไหวอยู่ในพื้นที่ชายฝั่งทะเล

• หากรู้สึกถึงแรงสั่นอย่างรุนแรง ให้รีบอพยพขึ้นที่สูงทันที เพราะแผ่นดินไหวที่มีศูนย์กลางอยู่ในทะเลหรือใกล้ชายฝั่งอาจเป็นสัญญาณเตือนของการเกิดคลื่นสึนามิ ซึ่งสามารถซัดเข้าชายฝั่งด้วยความเร็วสูงในเวลาไม่กี่นาที ควรหลีกเลี่ยงชายหาดและมุ่งหน้าไปยังพื้นที่สูงหรือศูนย์อพยพโดยเร็วที่สุด

การเตรียมตัวล่วงหน้าเพื่อความปลอดภัยจากเหตุแผ่นดินไหว

เตรียมอุปกรณ์ฉุกเฉิน

ควรมี "Emergency Kit" หรือชุดฉุกเฉินติดบ้านไว้เสมอ โดยภายในควรประกอบด้วย

• ไฟฉายและถ่านไฟฉาย

• วิทยุพกพา

• น้ำดื่มอย่างน้อย 3 วันสำหรับทุกคนในครอบครัว

• อาหารแห้งหรืออาหารกระป๋องที่เก็บได้นาน

• ยารักษาโรคประจำตัวและชุดปฐมพยาบาลเบื้องต้น

• เอกสารสำคัญ เช่น สำเนาบัตรประชาชน ทะเบียนบ้าน

• แบตเตอรี่สำรองสำหรับโทรศัพท์มือถือ

 

ซ้อมอพยพหนีภัย

การฝึกซ้อมหนีภัยอย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้ทุกคนในครอบครัวมีสติและรู้หน้าที่เมื่อเกิดเหตุจริง ควรกำหนดจุดรวมพล จุดหลบภัย เส้นทางหนี และฝึกซ้อมให้เป็นนิสัย โดยเฉพาะในอาคารเรียน สถานที่ทำงาน และบ้านพักอาศัย

 

ตรวจสอบและเสริมความแข็งแรงของที่พักอาศัย

หากอาศัยอยู่ในอาคารสูงหรือบ้านเดี่ยว ควรให้วิศวกรตรวจสอบโครงสร้างและความมั่นคงของอาคาร ยึดเฟอร์นิเจอร์ที่มีโอกาสล้มเข้ากับผนัง เช่น ตู้ ชั้นวางของ และหลีกเลี่ยงการติดตั้งของหนักไว้ในที่สูง

 

สิ่งที่ไม่ควรทำขณะเกิดแผ่นดินไหว

• ห้ามใช้ลิฟต์: เนื่องจากลิฟต์อาจติดขัดหรือหยุดทำงานกลางคัน เสี่ยงต่อการติดค้างภายในอาคาร

• ห้ามจุดไฟหรือใช้ไฟฟ้า หากสงสัยว่ามีก๊าซรั่ว: แผ่นดินไหวอาจทำให้ท่อก๊าซรั่วซึม หากจุดไฟหรือเปิดสวิตช์อาจทำให้เกิดระเบิด

• ห้ามโทรศัพท์หาคนโดยไม่จำเป็น: สายสัญญาณโทรศัพท์อาจล่มหากมีการใช้งานพร้อมกันจำนวนมาก ควรสงวนไว้สำหรับการติดต่อฉุกเฉินหรือขอความช่วยเหลือเท่านั้น

 

    แผ่นดินไหวเป็นเหตุการณ์ที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่สามารถลดความสูญเสียได้ด้วยการเตรียมตัวอย่างถูกต้องและมีสติเมื่อเกิดเหตุ การรู้วิธีเอาชีวิตรอดในแต่ละสถานการณ์ การฝึกซ้อมรับมือ และการมีอุปกรณ์ฉุกเฉินพร้อมใช้งานจะช่วยเพิ่มโอกาสในการเอาชีวิตรอดได้อย่างมาก

 

    นอกจากนี้ เพื่อเสริมความมั่นคงในด้านการเงินและการใช้ชีวิตหลังเหตุการณ์ไม่คาดคิด อย่าลืมพิจารณา ประกันบ้าน ที่ให้ความคุ้มครองต่อความเสียหายจากภัยธรรมชาติ เช่น แผ่นดินไหวและไฟไหม้, ประกันรถยนต์ สำหรับรถที่ได้รับผลกระทบจากตึกหรือสิ่งก่อสร้างล้มทับ และ ประกันอุบัติเหตุ ที่สามารถช่วยดูแลค่ารักษาพยาบาลหรือรายได้ในช่วงที่ไม่สามารถทำงานได้ เพราะแม้ภัยธรรมชาติจะหยุดไม่ได้ แต่เราสามารถวางแผนรับมือให้ดีที่สุดได้เสมอ สนใจเช็คราคาประกันภัยได้ที่ www.tqm.co.th หรือโทร 1737 ยินดีให้คำปรึกษาตลอด 24 ชั่วโมง